Systemy odpylania wdrażane przez BART Sp. z o.o. służą spełnieniu wymagań prawnych, jak i budują wizerunek odpowiedzialnego społecznie przedsiębiorcy
Wykonanie instalacji odpylania i wentylacji w zakładach przemysłowych podyktowane jest w pierwszej kolejności obowiązkowymi czynnikami, takimi jak wymogi prawne. Wysoka wydajność układów filtrowentylacyjnych oraz ich długoletnia bezawaryjna eksploatacja pozwala na wsparcie także celów odpowiedzialnych społecznie przedsiębiorstw: dbałości o zdrowie i komfort pracowników, wysoki poziom czystości i bezpieczeństwa procesu wytwarzania oraz niskoemisyjność do środowiska.
Jakie cele realizują instalacje filtrowentylacyjne: aspekty prawne i aspekty społeczne
Po pierwsze instalacje filtrowentylacyjne dostosowane indywidualnie do potrzeb procesu i występujących zagrożeń w środowisku pracy realizowane są na podstawie ustawy Kodeks Pracy, zgodnie z rozporządzeniem1 w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy i mają za zadanie chronić pracowników. W przypadku natomiast występowania przy procesie produkcyjnym pyłów potencjalnie wybuchowych instalacje filtrowentylacyjne pozwalają na redukcję zagrożeń wynikających z tworzenia się atmosfery wybuchowej, co wpisane jest w rozporządzenie2 w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów oraz Rozporządzenie3 w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej.
Nadrzędnymi w każdym przypadku są dyrektywy Unii Europejskiej. Jak dyrektywa ustanawiająca zobowiązania w zakresie redukcji krajowych emisji niektórych antropogenicznych zanieczyszczeń do atmosfery4: dwutlenku siarki, tlenków azotu, niemetanowych lotnych związków organicznych, amoniaku i pyłu drobnego PM2,5 i obejmuje okres od 2020 do 2029 roku oraz od 2030 roku.
Założenia dla projektowanych instalacji powinny wyprzedzać możliwe zmiany w prawodawstwie
Każdego roku wymogi i akty prawne mogą być doprecyzowane, a obowiązujące normy zaostrzane. Przykładem są częste zmiany do dyrektywy, która ma wpływ na prawodawstwo polskie w zakresie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. W marcu tego roku ukazał się akt prawny zmieniający po raz czwarty - w okresie pięciu lat - Dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych, lub mutagenów podczas pracy. Główna zmiana dotyczy zakresu. Do tej pory dyrektywa obejmowała jedynie substancje rakotwórcze i mutagenne, podczas gdy obecnie obejmuje również substancje reprotoksyczne, działające szkodliwie na rozrodczość. To m.in. ołów nieorganiczny i jego związki, nitrobenzen, rtęć, tlenek i chlorek rtęci, bisfenol A oraz tlenek węgla, które narażają wiele tysięcy pracowników w Polsce5 , a kilka milionów w Unii na niepłodności, poronienia lub wady rozwojowe płodu.
Państwa członkowskie mają czas na wprowadzenie w życie niezbędnych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych do 5 kwietnia 2024 roku. Dlatego przystępując do nowego projektu instalacji uzdatniania powietrza należy wziąć pod uwagę możliwe zmiany, bądź też zaprojektować instalacje, które w znaczący sposób wykraczają poza standardy, budując jednocześnie wizerunek przedsiębiorcy, jako odpowiedzialnego pracodawcy.

Dokumenty i dane wejściowe dla doboru i obliczenia wymaganej wydajności instalacji odpylania
Zapylenie towarzyszy nieodłącznie procesom produkcyjnym w branżach wykorzystujących materiały sypkie i masowe. Rozdrabnianie, transport, przesiewanie, zestawianie, pakowanie i inne operacje powodują, że pylenie jest uciążliwością i zagrożeniem dla zdrowia i życia, które wymaga redukcji lub całkowitej eliminacji. W szczególności w przypadku pyłów mogących tworzyć atmosferę wybuchową.
Dla właściwego doboru i obliczenia wymaganej wydajności instalacji odpylania potrzebne jest w pierwszej chwili określenie własności obecnych w procesie pyłów i gazów. Przygotowują opis i charakterystykę procesu, stanowisk pracy, maszyn objętych systemem odpylania. Co prowadzi do analiza ryzyka zagrożenia wybuchem i wielkości stężeń pyłu w odciąganym powietrzu.
Zabezpieczenia w przypadku pyłów potencjalnie wybuchowych zgodne z dyrektywą ATEX
Stosownie do wyniku analiza ryzyka zagrożenia wybuchem i wielkości stężeń pyłu w odciąganym powietrzu do instalacji filtrowentylacyjnej w przypadku wyznaczenia stref potencjalnego zagrożenia wybuchowego projektuje się zabezpieczenie urządzenia filtracyjnego przed przeciążeniem ciśnieniem potencjalnego wybuchu pyłu. W wielu przypadkach zabezpiecza się także instalację przed przeniesieniem się wybuchu.
W eliminowaniu zagrożenia wybuchem nieocenione wydają się systemy odkurzania w standardzie EX, które można zaprojektować wraz z układem rurociągów, umożliwiających odkurzanie wszelkich powierzchni lub konstrukcji maszyn i budynku, gdzie może gromadzić się niepożądany pył. Analiza warstwy pyłu osiadłego pozwoli na dookreślenie niezbędnego harmonogramu prac związanych z czynnością odkurzania.
Budowanie wartości firmy poprzez instalacje uzdatniania powietrza
Dbałość o czystą i bezpieczną produkcję przyczynia się do zagwarantowania najwyższej jakości wytwarzanych produktów. Podnosi prestiż producenta w audytach zewnętrznych. Tworzenie przewagi konkurencyjnej na fundamentach tych wartościach staje się powszechnym działaniem. Przykładem jest branża „automotive”, gdzie proces mycia przemysłowego zyskał wielu zwolenników, a nowe normy zakładają produkcję w warunkach kontrolowanych parametrów powietrza, nawet w strefach najwyższej klasy Cleanroom.
Rozwiązania filtrowentylacyjne dla uzdatniania powietrza budują nie tylko zdrowy klimat wewnątrz zakładu pracy, wpływają również na środowisko zewnętrzne i należą do działań społecznej odpowiedzialności biznesu budując wartość firmy.
Świadomy wybór dostawcy technologii odpylania
Partnerem inwestycji w zakresie odpylania i zabezpieczeń przeciwwybuchowych powinna być firma inżynierska i montażowa z rekordem wielu zaawansowanych technicznie instalacji. Zaprojektowanie i wykonanie instalacji i systemów ochronnych należy powierzyć doświadczonemu integratorowi. Firma BART Sp. z o.o. realizując na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat kompleksowe inwestycje przemysłowe zdobyła szerokie doświadczenia w inżynierii, projektowaniu i realizacji instalacji aspiracji dla procesów technologicznych redukujących atmosferę pyłową i eliminując w bardzo wysokim stopniu jej szkodliwe lub niebezpieczne skutki.
Zrealizowane przez firmę BART instalacje oparte o technologie CleanAIR Engineering, pozwalają rocznie przefiltrować około 2 milionów metrów sześciennych powietrza na godzinę, odgrywają ogromną rolę w służbie ochrony środowiska. Dbanie o środowisko jest wartością nadrzędną, biorąc pod uwagę wszystkie aspekty złych działań człowieka na kondycję naszej planety.
Więcej informacji na temat instalacji odpylania w standardzie ATEX z zabezpieczeniem przed skutkami wybuchu oraz działań CSR znajdują się na stronie internetowej firmy BART: www.bart-vent.pl, www.odpylanie.pl.
Artykuł w pdf - artykuł ukazał się właśnie na łamach Powder&Bulk.

Rys.1. Schemat instalacji nawiewu i odpylania transporterów śruty rzepakowej wykonanej przez firmę BART w systemie „zaprojektuj i wybuduj”. Instalacja wykonana zgodnie z dyrektywą ATEX, zabezpieczona klapą zwrotną chroniącą instalację przed cofnięciem się płomienia do wnętrza budynku. Ochrona filtra polega na zamontowaniu paneli dekompresyjnych odciążających wybuch.
Przypisy:
1. Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 18 lutego 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy
2. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. Nr 109 Poz. 719 w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów
3. Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 8 lipca 2010 r. w sprawie minimalnych wymagań, dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, związanych z możliwością wystąpienia w miejscu pracy atmosfery wybuchowej Dz.U. 2010 nr 138 poz. 931
4. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2016/2284 z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych, zmiany dyrektywy 2003/35/WE oraz uchylenia dyrektywy 2001/81/WE,
5. Komunikat XV - Międzyresortowej Komisji do Spraw Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń i Natężeń Czynników Szkodliwych dla Zdrowia w Środowisku Pracy